Технологияларни ривожлантириш шароитида бухгалтерия ҳисобида рўй бераётган ўзгаришларнинг долзарблиги, хўжалик юритувчи субъектлар томонидан янги бошқарув технологияларини излаш, рақобатбардош устунликка еришиш ва шакллантириш зарурлиги баён етилган. Булутли технологияларни бухгалтерия соҳасига жорий етиш унинг самарадорлигини ошириш ва хатоларни олдини олиш учун таклиф етилади. Ушбу технологияларнинг афзалликлари ва камчиликлари ишнинг асосий принципларида, шунингдек уларнинг таҳлилида тасвирланади.

Бугунги кунда фаолиятнинг турли соҳаларида, хусусан, бухгалтерия ҳисобида илғор ахборот технологияларидан фойдаланиш масаласи тобора муҳим аҳамият касб етмоқда, бу еса ҳар қандай объектни бошқариш тизимининг асосий таркибий қисми ҳисобланади. Рақамли иқтисодиётнинг ривожланиши замонавий ахборот ва телекоммуникация технологияларини такомиллаштиришни талаб қилади, бу еса бухгалтерия ҳисоби учун янги имкониятлар яратади. Aхборот технологияларидан фойдаланиш харажатларни камайтириш, инсон омили таъсирини

камайтириш ва ишни тезлаштириш орқали ташкилотларнинг рақобатбардошлигини оширишга ёрдам беради.

Шу билан биргаликда, бозор иқтисодиёти шароитида деярли барча тармоқ ва соҳаларида ишлаб чиқаришни модернизациялаш, техник ва технологик жиҳатдан қайта жиҳозлаш тадбирларининг кенг кўламда амалга оширилиши рақобатдош маҳсулотлар ишлаб чиқариш имкониятларини кенгайтирмоқда.

Дунё иқтисодиётининг юқори суръатларда ривожланиши хамда унинг хусусиятлари корхона фаолиянинг профессионал ёндашувни талаб қилади.

"Рақамли бухгалтерия: Замон билан ҳамнафас бўлиш ва хатоларга барҳам бериш" мавзуси жуда долзарб ва бугунги кунда бухгалтерия соҳасидаги янгиликларни ўз ичига олади. Рақамли бухгалтерия тизимларининг афзалликлари, уларнинг замонавий бизнесда қандай қўлланилиши ва анъанавий бухгалтерия усулларига нисбатан қандай самарали бўлиши ҳақида сўз юритишингиз мумкин.

1. Рақамли бухгалтерия - бу бухгалтерия жараёнларини автоматлаштириш ва рақамли технологиялар ёрдамида янада самарали бошқариш тизими.

Рақамли бухгалтериянинг асосий афзалликлари

Aвтоматлаштириш: Бухгалтерия ҳисоб-китобларини автоматик равишда амалга ошириш, хатоларни камайтиради ва вақтни тежашга ёрдам беради.

Маълумотлар хавфсизлиги: Замонавий дастурлар ёрдамида барча молиявий маълумотлар хавфсиз сақланади, еҳтимолий фирибгарликлар ва нотўғри ҳисоб-китобларга барҳам берилади.

Тезкорлик: Ҳисоб-китоблар, ҳисобварақни кузатиш ва молиявий ҳисоботларни тезда тайёрлаш имкониятлари мавжуд.

Янги имкониятлар: Рақамли тизимлар ёрдамида статистик таҳлилларни ўтказиш, бизнесни ривожлантиришга қаратилган янги стратегияларни ишлаб чиқиш осонлашади.

2. Бухгалтерия тизимларининг рақамли шаклга ўтиши - бу бизнесларни янада самарали ва тезкор ишлашига ёрдам беради, шу билан бирга хатоларни камайтиради.

Рақамли бухгалтерия тизимларининг ўсиши

Сўнгги йилларда, булутли технологиялар, сунъий интеллект ва бошқа илғор тизимлар ёрдамида бухгалтерия хизматларининг автоматлаштирилиши янада тезлашган.

Булутли бухгалтерия: Бу усул ёрдамида бухгалтерия жараёнлари бир нечта фойдаланувчилар томонидан, ҳар қандай жойдан ва исталган вақтда амалга оширилиши мумкин.

3. Хатоларга барҳам бериш

Рақамли тизимлар орқали хатоларни олдини олиш: Қоғозга асосланган ишлов беришда осонлик билан юзага келадиган хатоларни, рақамли бухгалтерия тизимлари олдини олади.

Хатоларни аниқлаш ва таҳлил қилиш: Aвтоматик равишда яратилган ҳисоботлар орқали молиявий хатоларни аниқлаш, таҳлил қилиш ва тузатиш осонлашади.

4. Рақамли бухгалтериянинг келажаги

AИ ва блокчейн технологиялари: Янги технологиялар бухгалтерия соҳасини янада ривожлантиради. Сунъий интеллект, масалан, катта маълумотларни таҳлил қилиш ва прогноз қилишда ёрдам беради, блокчейн еса транзаксияларни янада хавфсиз ва шаффоф қилади.

Республикамизда давлат ва жамият тараққиётини янада жадаллаштириш мақсадида, хукуматимиз томонидан бир қанча муҳим қарорлар қабул қилинди. Жумладан, Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан 2020 йилга "Илм, маърифат ва рақамли иқтисодиётни ривожлантириш йили", деб ном берилиши, Президентимизнинг 2018 йил 19 февралдаги ПФ-5349 сонли "Aхборот технологиялари ва коммуникациялари соҳасини янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Фармони хамда "Ўзбекистон Республикасида рақамли иқтисодиётни ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги ПҚ-3832 03.07.2018 қарори, шунингдек, Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 31 августдаги рақамли иқтисодиётнинг мақсад ва вазифаларини белгилаб берадиган "Ўзбекистон Республикасида рақамли иқтисодиётни жорий қилиш ва янада ривожлантириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида"ги Қарорларининг қабул қилиниши республикамизда рақамли иқтисодиётни давлат бошқарув тизимига тадбиқ қилиш, замонавий ахборот технологияларни жадал ривожлантириш учун шароитлар яратиш, ахборот ҳавфсизлигини таъминлаш мақсадида мамлакатимизда рақамли иқтисодиётни ривожлантириш учун қонуний асос яратди.

Замонавий жамиятда ахборотни қайта ишлаш технологиясининг асосий техник воситаси шахсий компютердир. Кўпгина ташкилотларда бухгалтерия ҳисоби маълумотни қулай сақлаш, ҳужжатлар ва ҳисоботларни яратиш, бухгалтерия маълумотларини таҳлил қилиш учун мўлжалланган махсус дастурий маҳсулотлар ёрдамида амалга оширилади. Улар бухгалтерларга бир — бирига боғлиқ бўлган бухгалтерия бўлимларини бошқаришга имкон беради ва раҳбар ходимлар долзарб маълумотларга кириш ва бошқарув қарорларини қабул қилишлари мумкин.

Хулоса қилиб айтганда “Рақамли бухгалтерия тизимлари” нафақат анъанавий бухгалтерия жараёнларини самарали ва хатоларсиз бажаришда ёрдам беради, балки замонавий бизнесда янада самарали ва рақобатбардош бўлишга хизмат қилади.

бухгалтерия ва режа-молия бўлими ҳисобчиси  - А.Алимов