Bugungi kunda O‘zbekiston Respublikasida ta’lim va huquqiy tarbiya sohalari ulkan islohotlarga duch kelmoqda. Mamlakatimizda huquqiy ta’lim — yuristlar, huquqiy sohada faoliyat yuritayotgan mutaxassislar tayyorlash bilan birga, jamiyatda huquqiy madaniyatni shakllantirishda muhim omilga aylanmoqda. Quyida huquqiy ta’lim siyosatining asosiy ustuvor yo‘nalishlari, milliy qonunchilik va xalqaro tajriba asosida muhokama qilinadi.

Mamlakatimizda ta’lim tizimi “balanddan poyonga” yondashuv bilan qayta ko‘rib chiqilmoqda: maktabdan boshlab, oliy ta’limgacha, keyin qayta tayyorgarlik va malaka oshirishgacha. Xususan huquqiy ta’limda mutaxassislarni tayyorlash bilan birga, butun hayot davomida bilim va malaka oshirishga imkoniyat yaratish muhimdir.

Oliy ta’lim dasturlari faqat nazariy bilimlarni emas, balki amaliyot bilan bog‘liq ko‘nikmalarni ham qamrab olishi kerakligi ta’kidlanmoqda. Masalan, ko‘plab xalqaro va milliy tadqiqotlarda: “O‘quv dasturlari amaliyotga moslash­magan, huquqiy ta’lim va huquqiy faoliyat o‘rtasida bog‘lanish kam”, - deya e’tirof etilmoqda. Shuningdek, xalqaro tajribalarda (masalan, International Institute for Higher Education in Latin America and the Caribbean (IESALC) yoki boshqa tashkilotlarda) ta’limda sifatni ta’minlash, xalqaro aloqalar va raqobatga tayyorlash kabi yo‘nalishlar ustuvor.

Huquqiy ta’lim faoliyatida zamonaviy standartlarga muvofiq ta’lim berish dasturlari, kafedralar tarmog‘i va o‘quv bazasi juda muhim ahamiyatga ega. O‘zbekistonda bu borada qonunchilik­ni takomillashtirish yo‘lida ishlar olib borilmoqda. Huquqiy ta’lim sohasida ta’lim standartlarini yangilash, tinglovchilarning malakasini oshirish tartibini zamonaviy talablarga moslashtirish muhimdir.

Huquqiy ta’limda asosiy maqsad faqat mutaxassis tayyorlash emas, balki jamiyatda huquqiy ong-­madaniyatni yuksaltirishdir. Hozirda O‘zbekistonda “huquqiy madaniyat”ni rivojlantirish muhim vazifa sifatida ko‘rilmoqda. Shu sababli ham maktablardan boshlab huquqiy ta’lim va huquqiy tarbiya jarayonlarini integratsiyalash jadal ravishda olib borilmoqda.

Huquqiy ta’lim sohasida ham — ta’lim oluvchilar uchun teng va keng imkoniyatlar yaratish, zamonaviy ta’lim muhitida raqamli texnologiyalardan foydalanish, onlayn auditoriyalar, ta’lim jarayonini monitoring qilish, hududiy va ijtimoiy adolat tamoyillarini amalga oshirish, shuningdek xalqaro aloqalarni kengaytirish ustuvor vazifalardan hisoblanadi. Masalan, ta’lim jarayonida raqobatni kuchaytirish, xorijiy o‘quv dasturlari bilan hamkorlik qilish, mobillikni ta’minlash kabi yo‘nalishlar xalqaro tajribada dolzarb ahamiyat kasb etadi.

Yangi O‘zbekistonning huquqiy ta’lim siyosati — yuristlarni tayyorlashdan tashqari, jamiyatda huquqiy ongni yuksaltirish, ta’lim jarayonini zamonaviylashtirish va yaxshi tayyorlangan huquqiy mutaxassislar orqali huquq-tartibotni mustahkamlashga qaratilgan. Ustuvor yo‘nalishlar: uzluksiz ta’lim, amaliyotga yo‘naltirish, standartlarni takomillashtirish, huquqiy madaniyatni shakllantirish, inklyuzivlik va raqobat hamda innovatsiyalardan foydalanishdir. Ushbu yo‘nalishlarning amalga oshirilishi O‘zbekistonda huquqiy davlat va adolatli jamiyatni barpo etish yo‘lida muhim qadamlar hisoblanadi.

Yuridik kadrlarni qayta tayyorlash

va malakasini oshirish instituti

bo‘lim boshlig‘i A.Yusupbaeva